Η αλογόκριτη εκδοχή του χριστουγεννιάτικου ύμνου των The Pogues αντιμετωπίζει φέτος μποϊκοτάζ από το BBC, προκαλώντας παρέμβαση από τον Cave για «ακρωτηριασμό σε ένα έργο τέχνης τεράστιας πολιτιστικής αξίας».
Από τη Λιάνα Μαστάθη
01/12/2020
Στην Αγγλία το τραγούδι των The Pogues «Fairytale of New York», θεωρείται πλέον κλασσικό και αναπόσπαστο, αν όχι απαραίτητη προσθήκη, σε κάθε χριστουγεννιάτικη playlist. Όταν κυκλοφόρησε το 1987 βρέθηκε στο Νο2 του επίσημου τσαρτ και έκτοτε, κάθε χρόνο τέτοια εποχή, βρίσκει τη θέση του στη συγκεκριμένη λίστα.
Και είναι κάθε χρόνο τέτοια εποχή που ξεκινάει και η γκρίνια, κάτι που υπογραμμίζουν και τα ρεπορτάζ στα media – «Ξέρετε ότι τα Χριστούγεννα έρχονται κάθε φορά που ξεσπά η διαμάχη στο Ηνωμένο Βασίλειο για το τραγούδι των Pogues,“ A Fairytale of New York”. Είναι σχεδόν τόσο παραδοσιακή όσο η γαλοπούλα».
Ο λόγος βέβαια για τους στίχους, και πιο συγκεκριμένα για δύο λέξεις: «faggot» και «slut». Πριν από δύο χρόνια μάλιστα, ο frontman των Pogues, Shane MacGowan, έκανε μια δήλωση: Οι φράσεις χρησιμοποιούνται από την πρωταγωνίστρια της ιστορίας στα πλαίσια ενός χαρακτήρα που υποδύεται. Ο χαρακτήρας αυτός δεν είναι ούτε καλός άνθρωπος, ούτε καν συγκροτημένος. Αν ο κόσμος δεν καταλαβαίνει ότι προσπάθησα να είναι αυτός ο χαρακτήρας όσο πιο αυθεντικός γίνεται, τότε ας βάλουν μπιπ. Δεν πρόκειται να τσακωθώ για αυτό».
Το BBC για χρόνια έπαιζε και τις δύο version. Την κανονική και την λογοκριμένη, έτσι όπως την είχε τραγουδήσει και ηχογραφήσει η Kristy MacColl για το Top of The Pops το 1992. «You’re cheap and you’re haggard», λέει, αντί για «you cheap lousy faggot» – προφανώς η λέξη faggot ενοχλούσε περισσότερο τότε, από όσο η λέξη slut…
Fast forward στο πολιτικά ορθό 2020, και το BBC αποφασίζει ότι πλέον το Radio 1 θα παίζει μόνο την λογοκριμένη εκτέλεση, (με την λέξη slut σε σίγαση) ενώ στο Radio 2 οι djs θα αποφασίζουν ποια version θα παίξουν.
Enter Nick Cave, που έξαλλος με την λογοκρισία, δημοσιεύει την άποψή του στο newsletter Red hand Files: «Για άλλη μια φορά, το “Fairytale” δέχεται επίθεση. Η ιδέα ότι μια λέξη, ή μια γραμμή, σε ένα τραγούδι μπορεί απλά να αλλάξει με μια άλλη και να μην κάνει σημαντική αλλοίωση, είναι μια άποψη που μπορεί να υποστηριχθεί μόνο από εκείνους που δεν γνωρίζουν τίποτα για την εύθραυστη φύση της δημιουργίας ενός τραγουδιού».
«Η αλλαγή της λέξης “faggot” με την ανόητη λέξη “haggard”», συνεχίζει, «καταστρέφει το τραγούδι, υποτιμώντας το στην πιο ουσιαστική και παράτολμη στιγμή του, αφαιρώντας την αξία του. Γίνεται ένα τραγούδι που έχει αλλοιωθεί, παραβιαστεί, εξημερωθεί και στειρωθεί και δεν μπορεί πλέον να ονομαστεί υπέροχο τραγούδι. Είναι ένα τραγούδι που έχει χάσει την αλήθεια, την τιμή και την ακεραιότητά του – ένα τραγούδι που έχει γονατίσει και επιτρέψει στο BBC να κάνει τη δυσοίωνη δουλειά του».
Καταλήγει δε σε μια ιδιαίτερα ριζοσπαστική πρόταση, λέγοντας ότι «Δεν είμαι σε θέση να σχολιάσω πόσο προσβλητική είναι η λέξη «faggot» για μερικούς ανθρώπους, [όμως] το Radio 1 θα έπρεπε να είχε αποφασίσει να απαγορεύσει απλά το τραγούδι και να το αφήσει έτσι να διατηρήσει το παράνομο πνεύμα και την αξιοπρέπεια του…».
Το BBC, πάντως, υπερασπίστηκε την απόφασή του: «Γνωρίζουμε ότι τα νεαρά ακροατήρια είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε υποτιμητικούς όρους για το φύλο και τη σεξουαλικότητα, και μετά από προσεκτική εξέταση, το Radio 1 αποφάσισε να παίξει μια έκδοση με την Kirsty MacColl να τραγουδά εναλλακτικούς στίχους, που μας παρείχε η δισκογραφική εταιρεία».
Προς το παρόν, ο MacGown δεν φαίνεται να φέρνει αντιρρήσεις για αυτή την απόφαση, όμως υπογραμμίζει: «Δεν είναι όλοι οι χαρακτήρες στα τραγούδια και τις ιστορίες άγγελοι (…). Μερικές φορές οι χαρακτήρες σε τραγούδια και ιστορίες πρέπει να είναι κακοί ή άσχημοι για να πουν την ιστορία αποτελεσματικά».
Δες και αυτό:
Ο Robbie Williams διορθώνει τα Χριστούγεννα
«Ας ξεγελάσουμε τον Αϊ Βασίλη λέγοντάς του ότι έχουμε 1984»
