Ραπ και μοιρολόγια, Ρόδος και Αθήνα, «street rap» και λυρικές αναζητήσεις: η εικοσάχρονη πορεία του Ταφ Λάθος στη μουσική είναι γεμάτη δίπολα, που σηματοδοτούν τις φάσεις στην συνεχώς ανοδική του πορεία.
Απο την Άννα Φαρδή
08/04/2021
Από το Μαρούσι στην Ηλιούπολη, από εκεί στη Ρόδο και ξανά πίσω στην Αθήνα: στα πρώτα χρόνια της ζωής του ο Ταφ Λάθος (Ταυτισμένος Λάθος, κατά κόσμο Παναγιώτης Κυριακού) δε σταμάτησε να μετακινείται. Κι ακόμα κι αν στην τελευταία εικοσαετία δεν μετακομίζει από πόλη σε πόλη, αλλάζει συνεχώς μουσικό τόπο, μπολιάζοντας το χιπ χοπ του με μουσικές επιρροές που το μετατοπίζουν συνέχεια ένα βήμα πιο μπροστά, κερδίζοντας μια απήχηση που ξεπερνά τους ορκισμένους θιασώτες του είδους.
Για να το διαπιστώσει κανείς, αρκεί να αναζητήσει στο YouTube τα αποσπάσματα από το live του στο πλαίσιο του Church Sessions by Pepper 96.6, ένα χρόνο νωρίτερα. Τα views των βίντεο ξεπερνούν κατά πολλές χιλιάδες εκείνα των υπολοίπων καλλιτεχνών που έχουν παρουσιαστεί στο project, ακόμα και μουσικών με πολλά συναυλιακά γαλόνια στους ώμους τους. Λίγο η λυρική ευαισθησία του και λίγο η σχεδόν απτή γκρούβα της μπάντας του, ο Ταφ Λάθος κάνει κάτι πολύ καλά: δοκιμάζει, περιμένει και εξελίσσεται, σπάζοντας τις νόρμες ενός είδους που έχει συνδεθεί με την ευκαιριακή αλητηριακή σκληρότητα, μουσικά και στιχουργικά.
Σε συνδυασμό με την εκφραστικότητα και την ικανότητα του πάνω στη σκηνή, δεν είναι τυχαίο πως τα live του γίνονται συχνά sold out, με το κοινό να μιλάει για μερικά από τα καλύτερα σόου της χιπ χοπ σκηνής. Μέχρι να βρεθούμε ξανά μπροστά στο stage, το Gazarte θα τον υποδεχτεί μαζί με την full μπάντα του σε ένα live streaming χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς το Σάββατο 10 Απριλίου (9μ.μ., εισιτήριο από €8), επιβεβαιώνοντας πως η μουσική του ανήκει και σε σκηνές που παραδοσιακά υποδέχονται καλλιτέχνες με διαφορετικές αφετηρίες.
Εν αρχή ην οι Ψυχόδραμα
Το μικρόβιο του χιπ χοπ υπήρχε από πριν στην οικογένεια: μια μετακόμιση στη Ρόδο έφερε τον αδερφό του, Κυριάκο, κοντά σε μια παρέα παιδιών με αντίστοιχη αγάπη για το μουσικό είδος. Αφού πέρασαν από διάφορες ιδέες μουσικών σχημάτων κατέληξαν στους Ψυχόδραμα και τελικά τους Ψυχόδραμα 07, μια προσθήκη προς τιμήν του πρόωρα χαμένου, έβδομου ιδρυτικού μέλους τους, Dj Dead. Ο Παναγιώτης τότε μπαίνει στα πρώτα χρόνια της εφηβείας, ακούει τον αδερφό του με τους φίλους του να ραπάρουν και σταδιακά μπαίνει και ο ίδιος στην μπάντα, φτιάχνοντας ένα αυτοσχέδιο στούντιο στο δωμάτιο του, όπου γεννιέται ο «βρώμικος» DIY ήχος των Ψυχόδραμα.
Το 2004, μόλις στα 17 του, κυκλοφορεί και το πρώτο του σόλο εγχείρημα, το EP «Κάνοντας μια βόλτα». Εκεί γίνεται το πρώτο άλμα από το κλασικό «street rap» σε ένα κράμα αναμεμειγμένο με ρέγκε και d’n’b στοιχεία, που σηματοδοτεί την έναρξη των μουσικών αναζητήσεων του. Αυτή η μετάβαση γίνεται ακόμα πιο εμφανής στην «Περίεργη Κατάσταση» του 2009, όταν οι Ψυχόδραμα έχουν αρχίσει πια να μπαίνουν στο ράφι. Πέρα από κομμάτι του ήχου, ο Ταφ Λάθος επενδύει πολύ στη στιχουργική του, αποκρυσταλλώνοντας την ειλικρινή και ευαίσθητη πένα που τον χαρακτηρίζει, γεμάτη προσωπικές αναφορές και ακόμα και ερωτικές συνιστώσες, που δε συναντάμε συχνά στη χιπ χοπ με τέτοια λυρικότητα.
Όσο κι αν αλλάζουν τα μέλη του σχήματος ή αν αρχίζουν να απομακρύνονται μουσικά, αφιερώνοντας το χρόνο τους στις προσωπικές τους κυκλοφορίες, η – σχεδόν οικογενειακής φύσεως – ενότητα είναι εκείνη που χαρακτηρίζει τους Ψυχόδραμα. Το ίδιο συναίσθημα και ανάγκη τον ακολουθεί και στα μετέπειτα σόλο project του ως Ταφ Λάθος, συγκεντρώνοντας μία full band με φυσικά όργανα για την ηχογράφηση του δίσκου «Μόνο με χρώμα» το 2012, που τον συνοδεύει σε στούντιο και live μέχρι και σήμερα.
Υπομονή και επιμονή
Για τον Ταφ Λάθος στόχος είναι η διαχρονικότητα όσο και η έκφραση του βιώματος, γι αυτό και δεν επενδύει σε εφήμερες κυκλοφορίες με μαρκετίστικα κριτήρια, παρά περιμένει να ζήσει για γράψει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι δισκογραφικές του δουλειές να έρχονται «στον καιρό τους», όταν έχει ζυμωθεί η εμπειρία και έχει κατασταλάξει σε αυτό που θέλει να εκφράσει.
Από το στούντιο στο δωμάτιο της Ρόδου, πλέον ηχογραφεί στο δικό του στούντιο στην Ηλιούπολη. Στους πρόποδες του Υμηττού στεγάζει τη δική του δισκογραφική, Bashment Records, που αναλαμβάνει κυκλοφορίες φίλων, με πρώτο κριτήριο να τα βρουν σαν χαρακτήρες και έπειτα μουσικά. Εκτός από τις προσωπικές του δουλειές, η δισκογραφική έχει ηχογραφήσει και κυκλοφορήσει, από το 2017 που ιδρύθηκε, δίσκους συνεργατών του όπως του αδερφού του Αλλοπρόσαλου, του σημαντικού Dj της χιπ χοπ σκηνής Dj Micro και του Inner D., μέλος της μπάντας του. Ο χώρος λειτουργεί και ως καφέ, με «μαύρη» μουσική να βαράει στα ηχεία και φυσικά ως πωλητήριο των δίσκων, εισιτηρίων για συναυλίες και merchandise, ενώ φιλοξενεί ακροάσεις και παρουσιάσεις δίσκων και καλλιτεχνών.
Η πραγματική τομή, όμως, στο έργο του Ταφ Λάθος ήρθε το 2019 με το δίσκο «Deca». Μέσα σε (καλά το μαντέψατε) δέκα κομμάτια, ο καλλιτέχνες περιηγείται σε διαφορετικού είδους πόνους, οι οποίοι πριν ακόμα κοπούν σε φυσική μορφή, κυκλοφόρησαν ψηφιακά με την μορφή ταινίας μεσαίου μήκους. Με τον – από skater filmmaker – Κώστα Μάνδυλα στην κάμερα και τη συνεργασία του Γιώργου Σπηλιόπουλου (Junior Sp) στο σενάριο, ένα (κάποτε) τρελό όνειρο έγινε πραγματικότητα. Ο δίσκος ξεχώρισε ανάμεσα στις εγχώριες κυκλοφορίες της χρονιάς και ανέβασε για άλλη μια φορά των πήχη των δυνατοτήτων του. Από την απομόνωση της εφηβείας μέχρι την κόντρα μεταξύ συμμοριών και από αυτοκινητιστικά ατυχήματα μέχρι το αγχολυτικό κάπνισμα, τα δέκα κομμάτια του δίσκου οπτικοποιήθηκαν με την ίδια εσωτερική ματιά που ξεχωρίζει απλά ακούγοντας τα, ενώ παράγουν ακόμα μερικές από τις πιο δυνατές συναυλιακές στιγμές του Ταφ Λάθος.
Με το βλέμμα προς τα έξω
Χάρη στη Red Bull, που στήριξε και υλοποίησε το πρότζεκτ, ο Ταφ Λάθος ξεκινά να ανοίγεται έξω από τα σύνορα της Ελλάδας. Πρώτα σε ένα σύντομο αλλά σημαντικό ταξίδι στην Ιαπωνία, από το οποίο αντλεί έμπνευση και δημιουργικότητα για το δίσκο όσο ηχογραφεί το πρώτο single, και έπειτα κάνοντας τις πρώτες του διεθνείς εμφανίσεις. Ένας μικρός χώρος στο Βέλγιο και οι χιλιάδες θεατές του Europavox Festival στη Γαλλία τον υποδέχονται με θέρμη, ξεπερνώντας το εμπόδιο της γλώσσας και επιβεβαιώνοντας για ακόμα μια φορά την παλλόμενη πλευρά της μουσικής του.
Ακούγοντας τους δίσκους του σε χρονολογική σειρά, είναι εύκολο να διαπιστώσει κανείς πόσο έχει προχωρήσει μουσικά, από τα πρώτα του βήματα ως MC και Beatmaker στους Ψυχόδραμα μέχρι τις πιο πρόσφατες ενορχηστρώσεις του με πιάνο, μπάσο, κιθάρες, πλήκτρα και πνευστά να κοσμούν τις ρίμες του. Πιο πρόσφατη κατάκτηση του, είναι η ενασχόληση με το δημοτικό τραγούδι στο πλαίσιο του πρότζεκτ του Σταύρου Ξαρχάκου «200 χρόνια δημοτικό τραγούδι». Ο μόνος από τη χιπ χοπ σκηνή, επιλέχθηκε προσωπικά από τον συνθέτη και θα συμμετάσχει με τρία κομμάτια στη συλλογή, ένα σε δικούς του στίχους («Ο Θάνατος και ο Ουρανός» που έχει ήδη κυκλοφορήσει) και δύο μελοποιήσεις. Αντλεί από τα μοιρολόγια και τα λιανοτράγουδα για να χτίσει μία νέα μουσική σύμπτυξη και να ανακαλύψει μία ακόμα μουσική πλευρά – η οποία πού ξέρουμε σε τι επόμενα μονοπάτια θα τον οδηγήσει…
Γιατί όλοι μιλούν για τον Good Job Nicky
