09/10/2020
Γιορτάζοντας 80 χρόνια από τη γέννηση του ανθρώπου που σημάδεψε τη σύγχρονη μουσική και ποπ κουλτούρα, ανατρέψουμε στα γεγονότα και τα πρόσωπα που σημάδεψαν τον ίδιο, διαμορφώνοντας την παρακαταθήκη του.
Από την Άννα Φαρδή
Αύγουστος 1944: Η επιλογή του John // «Mother», 1970
Ο John Lennon ήταν μόλις τεσσάρων όταν ο πατέρας του, Alfred, εγκατέλειψε το εμπορικό ναυτικό και εξαφανίστηκε από την πόλη. Όταν επέστρεψε έξι μήνες αργότερα, βρήκε τη σύζυγό Julia έγκυο από κάποιον άλλο και καθόλου πρόθυμη να τον ξαναδεχτεί στην οικογένεια. Ο Lennon αφηγήθηκε κάποτε, ότι πάνω σε ένα καυγά ο πατέρας του τον ανάγκασε να διαλέξει με ποιον από τους δύο γονείς θέλει να παραμείνει: έτρεξε αυθόρμητα δύο φορές προς το μέρος του, αλλά βλέποντας τη μητέρα του να απομακρύνεται γύρισε σε εκείνη κλαίγοντας. Η παιδική ανάμνηση μπορεί να έμεινε γιγαντωμένη στο μυαλό του, όμως δεν ξαναείδε τον πατέρα του για τα επόμενα 20 χρόνια, ενώ λίγο καιρό αργότερα την κηδεμονία του ανέβαλε η θεία του.
Το «Mother» αφηγείται ακριβώς αυτήν την παιδική εγκατάλειψη και απευθύνεται τόσο στον απόντα πατέρα όσο και στη μητέρα του που πέθανε σε αυτοκινητιστικό όταν ήταν ακόμα έφηβος. Κλείνει με το σπαρακτικό στίχο «Mama don’t go, daddy come home».
6 Ιουλίου 1957: Lennon–McCartney vs McCartney–Lennon // «One After 909», 1970
To 1956, όσο ο Lennon ήταν ακόμα στο Λύκειο, έφτιαξε την πρώτη του μπάντα, τους Quarrymen. Λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα, ο Paul McCartney βρέθηκε σε ένα live τους, στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου και ο Lennon του πρότεινε να μπει στο συγκρότημα. Εκείνη τη μέρα ξεκίνησε να γράφεται η ιστορία. Στα πάνω από 180 τραγούδια που υπέγραψαν μαζί, πολλές φορές δεν ξεκαθαρίστηκε ποτέ ποιος από τους δύο είχε το μεγαλύτερο μέρος στη δημιουργία, οδηγώντας σε έναν πόλεμο για τα credit, ακόμα και τη σειρά των ονομάτων. Ωστόσο, λίγα ήταν τα κομμάτια που ολοκληρώθηκαν με τη συμβολή μόνο του ενός από τους δύο.
Ενδεικτικό παράδειγμα είναι το «One After 909», που γράφτηκε μεν από τον Lennon στα 17 του αλλά χρεώθηκε και στους δύο χάρη στη δημιουργική ματιά του McCartney.
1960: Κυρίες και κύριοι, τα «Σκαθάρια» / / «Love Me Do»
Η ένταξη του McCartney στους Quarrymen υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξη του γκρουπ. Λίγο καιρό μετά έφερε στην μπάντα τον, δεκατετράχρονο τότε, George Harrison, που παρά τις αρχικές αντιρρήσεις του Lennon, κατάφερε να τον εντυπωσιάσει. Μαζί με τον μπασίστα Stuart Sutcliffe, αποφάσισαν να μετονομαστούν σε Beatles. Δύο χρόνια αργότερα, ο Brian Epstain στο management και ο Ringo Starr στη θέση του Sutcliffe, έβαλαν τα Σκαθάρια για τα καλά στη δισκογραφία.
Το πρώτο single των Beatles «Love Me Do» κυκλοφόρησε στις 5 Οκτωβρίου 1962 και έφτασε το νο. 17 στα βρετανικά charts και το νο. 1 στην Αμερική το 1964.Στην πραγματικότητα, το τραγούδι γράφτηκε κάποια χρόνια νωρίτερα από τον McCartney και ο Lennon συνεισέφερε στη γέφυρα.
Μάρτιος 1965: Μάτια – καλειδοσκόπια // «Tomorrow Never Knows»
Δεν είναι ότι οι Beatles δεν είχαν ξαναδοκιμάσει ναρκωτικά – ο Lennon χρησιμοποιούσε συστηματικά το διεγερτικό Predulin, ειδικά κατά τις ολονύχτιες εμφανίσεις τους ήδη από το 1960. Ένα πάρτι όμως στο σπίτι του οδοντιάτρου του Harrison, τους γνώρισε για πρώτη φορά το LSD, όταν ο οικοδεσπότης το έριξε κρυφά στον καφέ τους. Ένιωθαν σαν να είχαν πάρει φωτιά, η παραισθησιογόνα ουσία όμως έγινε σταδιακά μέρος της ζωής και της τέχνης τους.
Αδιαμφισβήτητα το «Tomorrow Never Knows» είναι το πιο ψυχεδελικό τραγούδι των Beatles. Υπνωτικό και ακαταμάχητο, από το μοτίβο στα ντραμς μέχρι το σιτάρ και τις λούπες, ο Lennon ήθελε να θυμίζει «μία ομάδα Θιβετιανών μοναχών που υμνούν στην κορυφή του βουνού». Το πέτυχε.
9 Νοεμβρίου 1966: Όταν ο John γνώρισε τη Yoko // «Oh Yoko!» (1971)
Μια συνάντηση στη γκαλερί Indica στο Λονδίνο ήταν αρκετή για την ανάψει τη σπίθα ανάμεσα στους δύο καλλιτέχνες, που έμελλε να γίνουν ένα από τα πιο εμβληματικά ζευγάρια όλων των εποχών. Η Ono δεν είχε ακούσει ποτέ για τους Beatles και ο Lennon την πείραζε για την κονσεπτική, αβάν γκαρντ τέχνη της. Οι δυο τους, θα ζούσαν μαζί μέχρι το θάνατο του Lennon, εκτός από μία περίοδο δεκαοκτώ μηνών – το «χαμένο σαββατοκύριακο» όπως το αποκαλούσε ο ίδιος – παρά τα όποια παραστρατήματα, αποκτώντας ένα γιο και πάντα δημιουργώντας.
Το «Oh Yoko!» μπορεί να είναι πολύ απλό στη φόρμα του και όχι ένα από τα πιο γνωστά και αξιομνημόνευτα τραγούδια του Lennon, όμως ακόμα κι αν ακούσεις όλη τη δισκογραφία του, δύσκολα θα βρεις κομμάτι στο οποίο να είναι πιο χαρούμενος.
25-31 Μαρτίου 1969: Ένα κρεβάτι για την ειρήνη // «Give Peace a Chance», 1969
Με τον πόλεμο του Βιετνάμ στο φόντο και διαμαρτυρίες να ξεπηδούν σε όλον τον πλανήτη για την αλόγιστη επιθετικότητα της Αμερικής, ο Lennon με την Ono, αποφάσισαν να αφιερώσουν το μήνα του μέλιτός τους στον ακτιβισμό. Με τη δράση τους «Bed-In for Peace», μία καθιστική διαμαρτυρία πρώτα στο Άμστερνταμ και δύο μήνες μετά στο Μοντρεάλ, χρησιμοποίησαν την τεράστια δημοσιογραφική κάλυψη που έλαβε ο γάμος τους για να προωθήσουν το σύνθημα της παγκόσμιας ειρήνης. Επρόκειτο για την πρώτη μεγάλου μεγέθους ακτιβιστική δράση του ζευγαριού.
Το αντιπολεμικό τραγούδι είναι το πρώτο σόλο single του Lennon. Έγραψε τους στίχους κατά την πρώτη καθιστική διαμαρτυρία και το ηχογράφησε στο δωμάτιο του ξενοδοχείου στο Μοντρεάλ, στο δεύτερο bed-in. To «Give Peace a Chance» έγινε ο ύμνος κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, ενώ τραγουδήθηκε από χιλιάδες διαδηλωτές.
Σεπτέμβριος 1969: Τέλος στη Beatlemania // «The End», 1969
Μπορεί οι Beatles στο οριστικό τους σχήμα να μετρούσαν μόνο επτά χρόνια παρουσίας, όμως τόσο η ξαφνική επιτυχία όσο και η έντονη, σφιχτοδεμένη πορεία τους τους είχαν εξουθενώσει: καυγάδες πότε για θέματα δημιουργίας και πότε για την παρουσία της Yoko Ono στο studio, ο θάνατος του Brian Epstein που τους κρατούσε ενωμένους, ο εξουσιαστικός ρόλος του McCartney και οι επιχειρηματικές ανακατατάξεις, ζόριζαν τα μέλη του συγκροτήματος για πολύ καιρό. Το Σεπτέμβριο του 1969 ο Lennon ανακοίνωσε κρυφά στους υπόλοιπους τρεις πως θα αποχωρήσει από την μπάντα, επιθυμώντας να μείνει κρυφό από τα media, για να μην διαταράξει την απήχηση του «Abbey Road». Λίγο καιρό αργότερα, ο McCartney τον πρόλαβε, ενημερώνοντας τα media για την αποχώρησή του με ένα δελτίο τύπου και εκμεταλλευόμενος το σούσουρο για την κυκλοφορία του σόλο δίσκου του, γεγονός που απογοήτευσε πολύ τον Lennon.
Το τελευταίο τραγούδι που ηχογράφησαν οι Beatles λεγόταν – no irony intended – «The End» και ήταν το κλείσιμο του δίσκου «Abbey Road».
8 Δεκεμβρίου 1980: Ο φύλακας στη σίκαλη // «All My Loving», 1963
Τέσσερις σφαίρες στην πλάτη από τον φανατικό και εξαγριωμένο θαυμαστή των Beatles Mark David Chapman έδωσαν τέλος στη ζωή του Lennon, ενώ έβγαινε από το ξενοδοχείο Dakota στη Νέα Υόρκη. Λίγο πριν, είχε φωτογραφηθεί με τη Yoko Ono από την Annie Leibovitz για το νέο εξώφυλλο του δίσκου τους, ενώ βρισκόταν στην πόλη για να ηχογραφήσει το δίσκο και να προμοτάρει το τελευταίο σόλο άλμπουμ του «Double Fantasy». Ο Chapman είχε προσχεδιάσει την επίθεση και, όπως δήλωσε κατά τη σύλληψη του, ήταν εξαγριωμένος με το Lennon για το lifestyle του και κυρίως για την δήλωση του ότι «οι Beatles είναι πιο δημοφιλείς από το Χριστό», καθώς και τους στίχους τραγουδιών του όπως το «God» και το «Imagine». Θεωρούσε πως είτε προσέβαλαν το Χριστιανισμό, είτε δεν ταίριαζαν με το αλτρουιστικό προφίλ του, και άρα δήλωναν υποκρισία. Εμπνεύστηκε την πράξη του από το βιβλίο του Σάλιντζερ «Φύλακας στη σίκαλη», το οποίο μάλιστα κρατούσε και μαζί του. Παρότι ο Lennon οδηγήθηκε άμεσα στο νοσοκομείο, ανακηρύχτηκε νεκρός κατά τη διακομιδή.
Το κλασικό και τρυφερό «All My Loving» λέγεται πως έπαιζε στα ηχεία του νοσοκομείου όταν ανακοινώθηκε πως ο Lennon είναι νεκρός.
Θα σου αρέσει και αυτό:
